آیا پیش از سفارش و خرید پیچ و مهره، تاکنون به مشخصات نوشته شده روی پیچ ها توجه کرده اید؟ افرادی که در صنعت ساختمان و یا هر یک از صنایع و کارخانجات صنعتی مشغول کار و فعالیت هستند، احتمالا به این سئوال پاسخ مثبت می دهند. اما بسیاری از مردم و کسانی که سر رشته ای در زمینه تولیدات صنعتی و قطعات و لوازم مورد استفاده در صنایع و یا سازه ها ندارند، شاید نتوانند به خوبی به این پرسش، پاسخ کاملی دهند. حتی ممکن است تاکنون به این نکته توجه نکرده باشند.
اگر شما هم جزو چنین افرادی هستید، نگران نباشید. چرا که جهت آگاهی شما در این مقاله سعی داریم تا به این مسئله بپردازیم و شما را با نوشته های روی پیچ ها آشنا کنیم. (البته توصیه می کنیم که در کنار مطالعه این مطلب، به سایر مقالات ما نیز توجه و آنها را نیز مطالعه بفرمایید)
نوشته های روی پیچ:
مشخصات نوشته شده روی پیچ، نشان دهنده گرید پیچ (یا کلاس پیچ) هستند. این مشخصات معمولا بر روی گل پیچ درج شده و با نگاهی به آن براحتی می توانید متوجه خواهید شد که کلاس پیچ چیست و از چه استانداردی تبعیت می کند یا به عبارت بهتر استاندارد و گرید پیچ مورد نظر چیست.
این نکته اهمیت زیادی دارد چرا که همانطور که در مقالات دیگر در این رابطه شرح داده ایم (مانند انواع پیچهای ساختمانی و استانداردهای پیچ و مهره ساختمانی) نوع پیچ بر اساس دو معیار شناخته می شود یکی استاندارد ساخت (مانند استاندارد DIN، ASTM، ISO و...) و دیگر گرید یا کلاس.
برای مثال اگر پیچ از نوع پیچ 8.8 و یا پیچ hv باشد بر روی گل پیچ عدد 8.8 و یا عبارت HV نوشته می شود. چرا که از این طریق مصرف کنندگان و افرادی که قصد خرید پیچ و مهره را دارند، متوجه نوع آن خواهند شد.
اگر به اعداد روی گل پیچ که نشان دهنده کلاس آن هستند توجه کنید، براحتی می توان با چند محاسبه ساده فشار قابل تحمل و مجاز، حداکثر باری که پیچ می تواند تحمل کند و حتی نوع فولاد بکار رفته در ساخت پیچ را مشخص کرد.
در ضمن به این نکته توجه داشته باشید که در صورت عدم درج هیچ گونه نوشته ای بر روی پیچ، این مسئله می تواند نشان دهنده پایین بودن گرید آن باشد. معمولا برای پیچ های با کلاس یا گرید 5.8، 8.8، 10.9 و 12.9 گرید مربوطه درج می شود.
عدد نوشته روی پیچ:
همانطور که در بخش های بالا نوشتیم عدد نوشته شده نشان دهنده کلاس پیچ است. اما این عدد که در واقع یک عدد اعشاری است از دو بخش تشکیل شده است: استحکام کششی (tensile strength) و استحکام تسلیم (yield strength). هر دو عدد با واحد مگاپاسکال مشخص می شوند، اما برای بدست آوردن کشش نهایی پیچ باید مطابق با فرمول زیر عمل کنید:
0.026 * (thread diameter * thread diameter)* (tensile strength* yield strength)
برای مثال:
مقدار نیرویی که پیچ M12 از کلاس 12.9 می تواند تحمل کند، به صورت زیر محاسبه می شود:
0.026* (12*12)*(9*12) = 404.352